Hệ thống giáo dục Mỹ mang đến rất nhiều cơ hội lựa chọn cho sinh viên quốc tế. Từ trường học cho đến chương trình học hay thậm chí là học tại địa điểm nào. Nếu hiểu rõ, đây có thể xem như một “thiên đường” dành cho sinh viên quốc tế. Chính vì vậy, bước đầu tiên cũng là bước bước quan trọng đó là cần tìm hiểu kỹ càng về hệ thống giáo dục của Mỹ để làm nền tảng cho việc ra quyết định. Bài viết sau đây là Tổng quan về những điều ba mẹ cần biết về Hệ thống giáo dục tại Mỹ, giúp ba mẹ hỗ trợ con đưa ra được những lựa chọn đúng đắn để phát triển kế hoạch học tập của con em mình.
Cơ cấu hệ thống giáo dục Mỹ
1 – Giáo dục Tiểu học và Trung học
Tương tự với tại Việt Nam, trước khi bắt đầu chương trình giáo dục bậc cao, trẻ em tại Mỹ sẽ học Tiểu học và Trung học tổng cộng là 12 năm, được chia thành các bậc từ lớp 1 đến lớp 12.
Khoảng 6 tuổi, trẻ em bắt đầu chương trình Tiểu học (Elementary/Primary School). Theo học khoảng 5-6 năm sau đó sẽ lên chương trình Trung học. Bậc Trung học (Secondary School) bao gồm 2 chương trình là Trung học cơ sở (Middle/Junior High School) và Trung học phổ thông (High School).
Bằng hoặc Chứng chỉ sẽ được cấp ngay khi tốt nghiệp Trung học phổ thông (Lớp 12). Sau đó học sinh có thể lựa chọn học tiếp lên Cao đẳng hoặc Đại học, hay còn được biết đến là Chương trình giáo dục bậc cao.
2 – Giáo dục đại học và cao học
a, Cấp Đại học
Chương trình Đại học hay còn gọi là chương trình Cử nhân là chương trình đầu tiên trong hệ thống chương trình giáo dục bậc cao (Higher Education) tại Mỹ. Sinh viên thường mất khoảng 4 năm để theo học và lấy bằng. Sinh viên có thể lựa chọn bắt đầu việc học để lấy bằng tại một trường Cao đẳng cộng đồng (Community College) hoặc theo học Cao đẳng (College) – Đại học (University) trong vòng 4 năm.
Trong 2 năm đầu của cấp bậc này, sinh viên sẽ tham gia nhiều lớp học về các môn học khác nhau hay các môn tiên quyết (Prerequisite Courses) có thể kể đến như: văn học, lịch sử,… giúp sinh viên nắm được các kiến thức chung, nền tảng về nhiều môn học khác nhau trước khi tập trung vào các môn chuyên ngành.
Chuyên ngành (Major) là lĩnh vực nghiên cứu cụ thể mà bằng cấp của sinh viên tập trung vào. Ví dụ, nếu theo chuyên ngành Báo chí, sinh viên sẽ nhận được bằng Cử nhân Báo chí. Sinh viên sẽ tham gia một số lớp học nhất định trong lĩnh vực đó để đáp ứng các yêu cầu về bằng cấp của chuyên ngành sinh viên theo đuổi.
Sinh viên phải lựa chọn chuyên ngành của mình vào đầu năm 3. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của hệ thống giáo dục đại học Mỹ là sinh viên có thể lựa chọn lại chuyên ngành nhiều lần. Việc chuyển đổi chuyên ngành này là một việc phổ biến đối với sinh viên Mỹ bởi họ muốn khám phá một lĩnh vực khác mà họ xuất sắc hoặc yêu thích. Song, vẫn cần đáp ứng đầy đủ các môn học mà chuyên ngành đó cần. Đồng nghĩa với việc tốn nhiều thời gian và kinh phí hơn.
b, Cấp Thạc sĩ
Chương trình sau Đại học này thường là một bộ phận của chính trường Cao đẳng hoặc Đại học đó, thường mất từ 1-2 năm để hoàn thành. Phần lớn chương trình Thạc sĩ được dành cho việc học trên lớp. Nghiên cứu sinh sẽ cần chuẩn bị một bài nghiên cứu được gọi là Luận văn thạc sĩ (Master’s Thesis) hoặc hoàn thành một Dự án thạc sĩ (Master’s Project).
Một sinh viên đã tốt nghiệp Cao đẳng hay Đại học với bằng Cử nhân (Bachelor’s Degree) có thể suy nghĩ về việc theo đuổi bằng Thạc sĩ (Master’s Degree) để có cơ hội tham gia vào một số ngành nhất định hoặc để có thể thăng tiến hơn trong sự nghiệp của họ. Đây thường là bằng cấp bắt buộc đối với các vị trí cấp cao hơn ví dụ như trong lĩnh vực Giáo dục, Khoa học kỹ thuật, Kỹ sư,…
Để được nhập học, sinh viên cần tham gia kỳ thi GRE (Graduate Record Examination – Kiểm tra hồ sơ tốt nghiệp). Tuy nhiên, một số chương trình cấp Thạc sĩ có thể yêu cầu các bài kiểm tra cụ thể. Có thể kể đến như LSAT cho trường luật, GRE hoặc GMAT cho trường kinh doanh, MCAT cho trường y khoa.
c, Cấp Tiến sĩ
Một số trường tại Mỹ yêu cầu bằng Thạc sĩ trước để có thể tham gia chương trình Tiến sĩ nhưng một số thì không. Hầu hết các trường đại học tại Hoa Kỳ khi trao bằng Tiến sĩ (PhD) cũng đòi hỏi ứng viên của họ có khả năng đọc hiểu 2 ngoại ngữ, có trải nghiệm tại một vị trí nào đó trong một khoảng thời gian nhất định (in residence) để vượt qua kỳ kiểm tra đủ điều kiện chính thức nhận ứng viên vào chương trình Tiến sĩ.
Đối với hệ thống giáo dục tại Mỹ, chương trình này có thể mất đến 3 năm hoặc hơn và đối với sinh viên quốc tế có thể mất đến 5 hoặc 6 năm. Trong 2 năm đầu tiên của chương trình, hầu hết các ứng viên Tiến sĩ dành ra để tham gia các hội thảo, khóa học. Cần thêm ít nhất 1 năm để thực hiện nghiên cứu và viết luận án hoặc luận văn – bài báo được đăng sẽ chứa các quan điểm, kết luận hoặc các kết quả nghiên cứu chưa từng được xuất bản trước đây.
Hệ thống xếp loại điểm trong hệ thống giáo dục Mỹ
Giống với một sinh viên Mỹ, sinh viên quốc tế sẽ phải nộp bảng điểm học tập như một phần của đơn xin nhập học vào trường. Bảng điểm là bản sao chính thức bao gồm điểm và điểm trung bình (GPA) như một minh chứng cho thành tích học tập thường được quy đổi sang phần trăm hoặc điểm theo chữ cái.
Tuy nhiên, hệ thống xếp loại này cũng có những quy chuẩn nhất định. Ví dụ 2 học sinh cùng đạt mức điểm 3.7 (tương đương điểm 9, A) cùng nộp bảng điểm cho 1 trường. Cả 2 đều cùng mức điểm trung bình là 3.7 nhưng một học sinh theo học ở một trường THPT trung bình trong khi học sinh còn lại theo học một trường danh tiếng thì trường đại học đó hoàn toàn có thể giải thích điểm trung bình khác nhau bởi 2 trường có quy chuẩn khác nhau đáng kể.
Vậy nên sau đây là một số lưu ý:
- Nên tìm hiểu trước quy chuẩn của hệ thống giáo dục Mỹ với cấp học cuối cùng mà con hoàn thành tại Việt Nam
- Chú ý đến các yêu cầu nhập học của từng trường đại học và cao đẳng, cũng như các chương trình cấp bằng khác nhau có thể có các yêu cầu khác nhau
- Thường xuyên trao đổi với cố vấn giáo dục hoặc cố vấn hướng dẫn để đảm bảo con vẫn đang đáp ứng các yêu cầu
Lịch học trong vòng 1 năm của sinh viên Mỹ
Một năm học thường bắt đầu vào tháng 8-9 và sẽ kết thúc vào tháng 5-6. Đa số sinh viên mới bắt đầu vào mùa thu, vì vậy sinh viên quốc tế cũng nên bắt đầu việc học đại học tại Mỹ vào thời điểm này. Đây là thời điểm đẹp để bắt đầu làm quen với những người bạn mới bởi tâm lý chung là tất cả đều đang thích nghi với một giai đoạn mới của quá trình học tập.
Năm học tại nhiều trường bao gồm hai thuật ngữ được gọi là Học kỳ (“Semester”, hoặc một số trường học ba kỳ sẽ gọi là “Trimester”). Một số trường cũng có thể chia một năm học thành hệ thống học 5 kỳ bao gồm 1 kỳ hè tùy chọn.
Theo: studyusa.com
