Mỹ là quốc gia luôn đứng trong top đầu thế giới về nhiều lĩnh vực như quốc tế, quốc phòng, công nghệ,… Vậy chúng ta đặt ra một câu hỏi rằng liệu ngay từ đầu, cách giáo dục trẻ nhỏ của người Mỹ có điểm gì khác biệt so với phần còn lại của thế giới hay không? Những thói quen nào trong cách dạy con của người Mỹ sẽ đem lại kết quả trong quá trình phát triển nhân cách con trẻ? Bài viết này sẽ tổng hợp những bí quyết trong cách dạy con của người Mỹ mà ba mẹ nào cũng nên tham khảo!
Rèn luyện cho con tính tự lập, ý thức khi còn rất nhỏ
Ngay khi vừa được sinh ra, con đã được bố trí ngủ riêng, tách biệt với bố mẹ. Điều này giúp con trẻ tránh phụ thuộc quá nhiều vào người trong gia đình ngay từ khi còn rất sớm. Khi con lên hai, con cũng sẽ bắt đầu học các kỹ năng tự phục vụ bản thân như: tự lấy đồ ăn, tự uống nước hoặc sữa, tự vui chơi và tự đứng dậy khi ngã. Cả phía ba mẹ và thầy cô sẽ giữ phong độ vừa kiên trì hướng dẫn, vừa khích lệ để tạo những thói quen tự lập cho đến khi nào con có thể tự thực hiện những thói quen đó thành thạo. Họ cho rằng, việc nắm bắt các kỹ năng cơ bản tự phục vụ nhu cầu bản thân sẽ giúp trẻ tăng cường tính độc lập, có ý thức hơn khi trưởng thành.
Không hành xử kiểu “Trẻ con thì biết cái gì”
Trẻ nhỏ luôn hiếu kỳ và hay thắc mắc về môi trường sống xung quanh. Trách nhiệm của người lớn là phải giải thích cặn kẽ, phân biệt đúng sai. Nên hướng dẫn chứ không áp đặt và lờ đi hoặc tránh né khi con thắc mắc.
Nếu con có suy nghĩ mình không được người lớn tôn trọng và chấp nhận, con sẽ mang cái tôi rất lớn, có thể dẫn đến thiếu tôn trọng ba mẹ và người lớn tuổi. Do vậy các bậc cha mẹ Mỹ hiểu rằng, họ sẽ có nhiều lần tức tối, nổi giận và mất bình tĩnh với 1 đứa trẻ bướng bỉnh, nhưng không được mất kiểm soát tới mức dạy con theo kiểu “cho roi cho vọt”. Phải luôn tỉnh táo và nghiêm khắc với trẻ con đúng lúc.
Các hình phạt có tính răn đe cao
Trẻ em ở Mỹ dù không phải chịu đòn roi nhưng trong cách dạy con của họ, từ lâu đã áp dụng những hình phạt có tính răn đe hiệu quả như:
- Ra thời hạn cấm túc con làm việc gì đó:
- Yêu cầu con ngoan ngoãn ở nhà, không được đi chơi để có thể tự nhận thức về những lỗi lầm bản thân gây ra
- Con không được làm việc gì đó con thích, thuộc vào sở thích của con trong vòng 1-2 ngày để con ý thức được việc con làm là sai và cần suy nghĩ về điều đó trước
- Cắt tiền tiêu vặt: Thông thường các bậc phụ huynh sẽ cho con tiền tiêu vặt dựa trên công sức con bỏ ra để hoàn thành những công việc nhà phụ giúp bố mẹ. Việc cho con làm việc nhà cũng là một hình thức cảnh cáo trẻ vì những lỗi sai. Điều này giúp con rèn luyện sự độc lập, giúp trẻ ý thức được trách nhiệm đồng thời cũng yêu cầu con biết hối lỗi cho những điều đã gây ra
“Vâng lời” và “Hợp tác” – 2 khái niệm khác nhau của trẻ
Trong cách nuôi dạy con của người Mỹ, khái niệm “con ngoan” không phải là “biết vâng lời” mà chỉ cần trẻ “biết hợp tác”.
Trẻ em Mỹ rất được người lớn tôn trọng. Nói về tính kỷ luật, khi trẻ có hành vi vô kỷ luật như như nói dối, bỏ ăn hay vô lễ, cách dạy con của người Mỹ là sẽ phạt con bằng các cách như cắt giảm đồ chơi, giờ chơi, hoặc những thứ liên quan đến sở thích của trẻ. Điều tối kỵ nhất khi phạt con là quát mắng, đánh đòn hoặc đe dọa. Bởi dù sao, trẻ con thì vẫn là trẻ con, vẫn là những búp sen non nớt. Ba mẹ không nên đánh mắng hay quy chụp tính cách rằng “Con rất hư” mà thay vào đó hãy nghiêm nghị sửa chữa, hoặc can thiệp vào sở thích con con để dẫn dụ. Như vậy con sẽ hợp tác một cách hoàn toàn tự nguyện và tự nhiên.
Dạy con cư xử hòa nhập, có trách nhiệm xã hội
Trẻ em Mỹ luôn phải thích ứng với sinh hoạt trong gia đình đồng thời tuân thủ những quy tắc cơ bản. Những quy tắc đó bao gồm cả phép lịch sự nơi công cộng và quan hệ xã hội. Các con sẽ luôn được dạy phải nói lời cảm ơn khi ai đó đưa món đồ cho mình hoặc tỏ thái độ vui vẻ khi có khách đến nhà,… Ba mẹ Mỹ cũng luôn dạy con cách chào đón các bạn mới. Nguyên tắc chung mà họ luôn truyền đạt cho con đó chính là nếu trẻ không hòa đồng thì sẽ không thể tham gia vào bất cứ trò chơi tập thể nào khác cùng các bạn.
Khác với văn hóa nhiều nơi hay bao bọc và che chở khi trẻ gây ra lỗi lầm, người Mỹ luôn hướng trẻ phải chịu trách nhiệm do chính những lỗi của mình gây ra và tìm cách hóa giải những khó khăn ấy. Đa số họ chỉ động viên hay hỗ trợ trẻ trong quá trình tự giải quyết.
Trao “quyền” cho con
Trong khi trẻ em các nước trên thế giới vẫn còn rụt rè khi đi học hoặc giao tiếp xã hội đơn thuần thì trẻ em Mỹ rất mạnh dạn, rất tự tin. Bí quyết để có những đứa trẻ ngoan, biết hợp tác, vâng lời là “trao quyền” cho con và để chúng cảm nhận được mình có những “quyền” này:
- Trao cho con niềm tin
- Trao cho con sự tôn trọng
- Trao cho con quyền bình đẳng
- Trao cho con sự đánh giá cao bản thân
- Trao cho con sự khích lệ
Là một tấm gương tốt, tôn trọng và kiên trì giải thích cho trẻ
Không riêng gì ở Mỹ, hầu hết trẻ em ở trên thế giới tiếp nhận thông tin, học hỏi một cách tự nhiên qua việc quan sát, vui chơi và hơn hết là sao chép hành vi của người lớn. Vì vậy, ba mẹ và người lớn ở Mỹ rất chú ý đến các chuẩn mực cư xử của mình trước mặt con trẻ. Họ sẽ thường xuyên lặp lại những hành động, những tốt trước mặt trẻ và hạn chế tối đa những thói quen xấu khi có sự hiện diện của chúng.
