Con bạn sẽ trở thành người như thế nào? Có thể phát triển toàn diện thể lực – tâm lực – trí lực? Trở thành một người không chỉ có ích cho xã hội. Tất cả phụ thuộc nhiều vào cách dạy con của cha mẹ. Bài viết dưới đây chia sẻ về top 9 cách dạy con của người Do Thái cha mẹ nên biết. Hy vọng sẽ giúp ích được cho bạn trên hành trình nuôi dạy con cái trở thành người vừa có tài, vừa có đức.
1. Để con được là chính con
Con phải đi ngủ sớm. Con phải ăn hết bát cơm này. Đến 8h con phải ngồi vào bàn học. Con phải thế nào con phải thế kia. Ấy là những cách dạy con tai hại của nhiều phụ huynh Việt Nam hiện nay. Khi ấy bố mẹ đã tước đi quyền tự do quyết định của con. Khi ấy con không còn được là chính con nữa. Mà khi con không được là chính mình thì con sẽ trở nên tự tin, e dè, không hiểu bản thân mình. Không hiểu bản thân mình là nguyên nhân gốc rễ khiến con không là chủ được cuộc sống mình và đưa ra những lựa chọn là cho con hạnh phúc. Thân là cha mẹ, chắc hẳn bạn không muốn con mình có cuộc sống không hạnh phúc đúng không?
Con cái là tấm gương phản chiếu của cha mẹ. Bạn là người sống nền nếp kỷ luật thì con bạn cũng sẽ học theo được tính cách đó. Bạn là người biết lắng nghe, tâm sự với con như hai người bạn thì khi gặp vấn đề gì con cũng rất dễ sẻ chia. Những thứ trong cuộc sống của con hãy đứng trên phương diện là người tham vấn và định hướng. Đừng là người quyết định thay con. Hãy để con được là chính con. Chọn những nhiều con muốn và làm những điều con thích.
2. Khen sự nỗ lực của con, không khen thành tích
Thành tích là kết quả sau quá trình nỗ lực không ngừng nghỉ. Để đạt được kết quả ấy là do con đã cố gắng rất nhiều. Vậy nên khi nhìn vào thánh tựu của con, cha mẹ nên nhìn vào “nhân”. Tức là “gốc rễ”, tại sao con đạt được kết quả đó.
Ví dụ con đạt giải nhất cuộc thi “Thuyết trình tiếng Anh”. Thay vì nói “Con mẹ giỏi quá.” Hãy nói “Để để được giải thưởng danh giá này, chắc hẳn con đã rất cố gắng. Cha mẹ chúc mừng con!”.
Câu nói trên ý nghĩa gì? Sẽ giúp con hiểu được “Vì mình đã học tập rất chăm chỉ nên mới đạt kết quả tốt, chứ không phải thành tựu đến một cách nghiễm nhiên.” Hiểu được gốc rễ của kết quả tốt, khi ấy những cột mốc tiếp theo con sẽ tiếp tục phát huy và luôn cố gắng hết sức. Đặc biệt là con sẽ có góc nhìn khác về những thành tựu của người khác. Thay vì cảm giác tự ti, đố kị với thành tích của ai đó. Thì con sẽ hiểu ra, “à! Bạn ấy đạt được kết quả tốt như vậy vì bạn đã rất nỗ lực, cố gắng. Bạn xứng đáng với phần thưởng đó.”
Từ một thay đổi rất nhỏ trong cách khen con cái của mình, người Do thái đã dạy con cách nhìn vào gốc rễ của vấn đề, thay vì ngọn ngành.
3. Rèn tính tự lập
Ai là người cùng con đi đến suốt cuộc đời này?
Cha mẹ? Bạn đời? Anh chị em?
Không phải. Chính bản thân con là người cùng con đi đến cuối cuộc đời này. Do đó người Do Thái có một tư duy rất cải tiến trong cách nuôi dạy con cái của mình. Họ đề cao rèn tính tự lập cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ.
Bố mẹ Do thái luôn dạy con tự ăn, tự cầm muỗng đũa từ khi mới 1-2 tuổi. Nếu bạn đi bất kỳ quán Cafe nào ở Isarel, không khó để bắt gặp những trẻ em Do Thái tự ngồi ăn một mình khi chỉ khoảng 1 tuổi.
Phụ huynh Do Thái luôn tạo điều kiện để con tự lập từ sớm. Ở Việt Nam, con 4, 5 tuổi nhưng bố mẹ vẫn phải xúc cơm cho ăn hàng ngày. Vô hình chung đã hình thành cho trẻ thói quen dựa dẫm, ỷ lại vào cha mẹ, quen với cảm giác được cha mẹ bao bọc.
Nếu bạn không rèn cho con tính tự lập từ sớm thì rất khó để con có thể tự đứng vững trên đôi chân của mình và mạnh mẽ vượt qua những sóng gió ngoài kia.
4. Tin tưởng bản thân
Ba mẹ Do Thái luôn tin tưởng vào khả năng của con khi giao việc cho bé. Họ tin rằng con mình sẽ hoàn thành một cách xuất sắc. Cách giáo dục của người Do Thái hoàn toàn khác với bố mẹ trên thế giới. Họ tìn rằng, sự tin tưởng con mình chính là phần thường giá trị nhất cho các con. Điều ấy thể hiện con bạn đã lớn, đã trưởng thành rồi.
Trong Đạo Phật cũng đã từng đề cập đến ngũ lực. Trong đó tín lực, tức niềm tin vào chính bản thân mình là khởi đầu cho hành trình đạt mục tiêu. Chỉ khi con tin tưởng vào bản thân, con mới tìm mọi cách và nỗ lực hết sức để đạt được điều mình muốn.
5. Lòng biết ơn
Theo TMZ hôm 23/6/2022, người mẫu nổi tiếng Niece Waidhofer đã tự chấm dứt cuộc sống của mình sau thời gian gặp các vấn đề sức khỏe tinh thần. Dù trong tay cô ấy đã có đủ tiền tài, danh vọng, sắc đẹp nhưng cô ấy vẫn cảm thấy không hạnh phúc.
Nguyên nhân là do đâu? Vì ta luôn cảm thấy không đủ. Nên dù đã đạt mục tiêu nhưng vẫn không thấy đủ, dần dần mất đi cảm giác sống ở thực tại. Do đó người Do Thái luôn ưu tiên dạy con cái thể hiện lòng biết ơn từ những điều nhỏ nhất cho đến những thứ lớn lao. Như biết ơn món đồ chơi mà ba mẹ đã mua cho mình. Biết ơn từng bữa cơm mà mình được ăn. Biết ơn những tình cảm yêu thương mà ba mẹ đã dành cho mình.
Ngạn ngữ có câu “Càng biết ơn, ta sẽ càng nhận được nhiều hơn”. Đúng vậy đứa trẻ cần được dạy về sự biết ơn, trân trọng với những gì mình đang có.
Sara Imas – Bà mẹ Do Thái tuyệt vời của 2 tỷ phú từng nói “Cách thể hiện sự giàu có trong gia đình tốt nhất là nuôi dạy một đứa trẻ biết ơn. Và cách tiên tiến nhất để một đứa trẻ thể hiện sự giàu có của mình là trở thành một người biết ơn.”
6. Lắng nghe thấu hiểu chính bản thân mình
Một câu nói quen thuộc của người Do Thái trong bữa cơm là “Con cảm thấy vị thức ăn như thế nào?” Họ hỏi về cảm nhận của con. Để làm gì? Để con học được cách lắng nghe bản thân vào từng việc con làm. Con có thích việc mình vừa làm không? Con cảm thấy như thế nào về mọi thứ xung quanh mình. Từ đó, con sẽ dần hiểu bản thân mình thích gì, không thích mình, điểm mạnh – yếu của mình là gì. Hiểu chính bản thân mình là khởi đầu cho hành trình con đưa ra những lựa chọn làm chính con hạnh phúc.
7. Kỷ luật với sự linh hoạt
Không có bất cứ người thành công nào mà thiếu đi tính kỷ luật. Do đó Ba mẹ Do Thái luôn làm gương để con học được tính kỷ luật từ rất sớm.
8. Tham gia hoạt động cộng đồng
Ba mẹ Do Thái luôn khuyến khích con tham gia các hoạt động xã hội. Để làm gì? Để con có thể phát triển khả năng ngoại giao, kết nối. Bởi lẽn, bên cạnh sức khỏe, năng lực, yếu tố vô cùng quan trọng còn lại để con thành công là phải có mối quan hệ chất lượng. Tham gia nhiều hoạt động cộng đồng, con sẽ phát triển được kỹ năng giao tiếp, đối nhân xử thế. Ấy là cách tốt nhất để con xây dựng được các mối quan hệ.
9. Khuyến khích con học Anh ngữ, phát triển toàn diện 2 bán cầu não
Tiếng Anh là ngôn ngữ chung của thế giới. Đặc biệt trong thời đại công nghệ 4.0 như hiện nay, ta không thể không biết ngoại ngữ. Do đó người Do thái luôn chú trọng tạo điều kiện cho con học Anh ngữ từ rất sớm. Học ngoại ngữ giúp con không chỉ có thể phát triển ở trong bất cứ môi trường nào mà không gặp rào cản ngôn ngữ. Tiếng Anh còn giúp trẻ phát triển bán cầu não phải và dần cân bằng hai bán cầu não.
Thông thường mọi người chỉ sử dụng 5-10% tiềm năng của não, vì thế học ngôn ngữ là một trong các cách để khai thác tiềm năng não phải. Bởi lẽ, các nhà nghiên cứu người Do Thái đã chỉ ra rằng: một người thông minh hay không phần lớn được quyết định bởi việc phát huy chức năng não phải, và sử dụng cân bằng hai bán cầu não. Minh chứng rõ thấy là thống kê về chỉ số IQ của các nhà khoa học có đến 70% trong số họ là có ưu thế nằm ở não phải. Do dậy, khi phát triển hai bán cầu não phải và trái là một trong những nguyên tắc quan trọng để phát triển trí tuệ cho trẻ.
Hy vọng với top 9 cách dạy con của người Do Thái sẽ giúp ba mẹ có những định hướng tốt hơn để giáo dục con trở thành công dân toàn cầu vừa có tài – vừa có đức. Ngoài ra, phương pháp dạy con học được cha mẹ Nhật Bản áp dụng giúp trẻ em Nhật trở nên xuất chúng. Bạn có thể tham khảo tại đây.
Cha mẹ có thể tham khảo thêm:
Dạy con nghe tiếng Anh khi ngủ đúng cách
Ba mẹ đang nuôi dạy con theo phong cách nào
Sự cần thiết giáo dục nhân cách cho trẻ
Chương trình tiếng Anh Online chuẩn Mỹ cho trẻ – Kiến tạo thế hệ công dân toàn cầu